Podczas akcji ratunkowej i opieki nad wychłodzonym obowiązuje ogólna zasada: unikać wszelkich zbędnych ruchów ofiary. Im wyższy stopień hipotermii, tym bardziej trzeba na to uważać. Przy obniżonej temperaturze ciała organizm pracuje w pewnym sensie na zwolnionych obrotach, aby utrzymać krążenie krwi w sercu, płucach i mózgu. Nawet nieznaczne ruchy, powodują przepływ ciepłej jeszcze krwi z tułowia w wyziębione kończyny. Zimna krew dociera do środka ciała. Ten tzw. ,,afterdrop'' może doprowadzić do ostatecznego załamania się krwiobiegu.
Ratowanego należy przenieść w miejsce osłonięte od wiatru, ze względu na jego chłodzące działanie. W ostateczności trzeba postawić w zacisznym miejscu namiot, lub, jeśli wszystko odbywa się na wodzie, zbudować z kajaków tratwę, ułożyć na niej poszkodowanego i zawinąć go w nieprzewiewną płachtę ratunkową.
Sposoby postępowania w kolejnych stadiach wychłodzenia (patrz wyżej):
Ofiara jest w pełni przytomna, można ją rozebrać bez zbędnego
poruszania, ułożyć w śpiworze, zawinąć dodatkowo w płachtę
ratunkową i podać ciepłą herbatę. Dlatego w zimie w każdym
kajaku powinien znajdować się pod ręką termos z gorącą herbatą.
Wychłodzonego powinno się ostrożnie wysuszyć, ale nie
nacierać ręcznikiem ani nie masować aby nie prowokować przepływu krwi
z głębi ciała do naczyń podskórnych. Ułożyć poziomo w pozycji bocznej
ustalonej (patrz ,,Pozycja boczna ustalona", str ).
W namiocie trzeba ostrożnie ogrzać wnętrze w taki sposób,
aby było jeszcze czym oddychać. Oczywiście, jeżeli tylko istnieje
taka możliwość, należy szukać schronienia w ogrzanych pomieszczeniach.
Nie wolno podawać jakiegokolwiek alkoholu!
U poszkodowanego pojawia się apatia i sztywność mięśni. Nie należy go
rozbierać. Poza tym trzeba postępować tak, jak przy pierwszym stadium, tylko
ułożyć ofiarę z podkurczonymi kończynami, co może zapobiec spadkowi
temperatury ciała o kolejne stopnie. Podczas transportu unikamy położenia
w pionie -- bezpieczna jest tylko w pozycja leżąca.
Poszkodowany traci przytomność.
Należy postępować tak, jak przy drugim, ale nie wlewać do ust żadnych
płynów. Tylko pomoc medyczna i kliniczna może zapewnić przeżycie.
Jeżeli ustanie krążenie krwi lub nastąpi zatrzymanie oddechu, należy
niezwłocznie rozpocząć reanimację -- patrz rozdział ,,Reanimacja"
na stronie .
Mocno wychłodzone komórki potrzebują dużo mniej tlenu i substancji odżywczych
niż normalnie. Powracają do życia także bardzo powoli. Człowieka w
skrajnej hipotermii często trudno odróżnić od martwego.
Bardzo istotne jest, aby nie rozpoczynać reanimacji zbyt wcześnie, to
znaczy, zanim nie stwierdzi się zatrzymania oddechu lub krążenia.
Next: Reanimacja
Up: Wychłodzenie organizmu (hipotermia)
Previous: Kilka zasad przeciwdziałania wychłodzeniu
2000-03-13